Tổ liên gia an toàn PCCC hoạt động trên nguyên tắc tự nguyện, tự chủ về kinh phí, hoạt động theo cơ chế: Cấp ủy Đảng lãnh đạo, chính quyền quản lý điều hành, các tổ chức, đoàn thể phối hợp thực hiện, lực lượng Công an làm nòng cốt, nhân dân thực hiện. Hoạt động của tổ liên gia tuân theo pháp luật, nghiêm cấm lợi dụng danh nghĩa để tổ chức hội nhóm mang tính bè phái, gây chia rẽ, mất đoàn kết nội bộ, vi phạm pháp luật.

Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh kiểm tra, hướng dẫn hộ kinh doanh sử dụng bình chữa cháy xách tay. 

    Tổ liên gia gồm từ 05 đến 15 hộ gia đình (nhà để ở, nhà để ở kết hợp sản xuất, kinh doanh) liền kề nhau. 

    Theo đó, điều kiện đối với mô hình là phải có quy chế hoạt động của tổ liên gia (phân công nhiệm vụ cụ thể cho tổ trưởng, tổ viên, chủ hộ gia đình và các thành viên thuộc các hộ gia đình; chế độ hoạt động…).

    Mỗi hộ gia đình trang bị ít nhất 01 bình chữa cháy xách tay (loại bình bột ABC hoặc bình khí CO2) và tối thiểu 01 dụng cụ phá dỡ (xà beng, kìm cộng lực, búa, rìu...), các phương tiện để ở nơi quy định dễ thấy, dễ lấy.

    Mỗi hộ gia đình lắp đặt 01 chuông báo cháy tại tầng 1 (độ cao từ 2,5m - 3m); lắp đặt 02 nút ấn báo cháy (01 nút ấn ở trong nhà, 01 nút ấn ngoài nhà) ở các vị trí phù hợp tại mỗi hộ gia đình. Nút ấn và chuông báo cháy của các hộ gia đình trong tổ liên gia được liên kết với nhau để bảo đảm khi ấn bất kể nút ấn nào thì toàn bộ chuông của các hộ gia đình cùng kêu.

    Các thành viên hộ gia đình cài đặt và sử dụng thành thạo App báo cháy 114, trong đó lưu ý cập nhật danh sách thành viên trong tổ liên gia để sử dụng tính năng “Tôi an toàn”, thông báo an toàn khi xảy ra cháy, nổ, tai nạn, sự cố.

    Tùy theo điều kiện thực tế, tổ liên gia có thể trang bị thêm các phương tiện chữa cháy khác như: bình chữa cháy đặt dọc theo đường, hẻm; khu vực có trụ nước chữa cháy có thể trang bị lăng, vòi, đầu nối, thiết bị mở khóa; khu vực có ao, hồ, bể nước có thể trang bị máy bơm chữa cháy khiêng tay, lăng, vòi chữa cháy.

Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh kiểm tra an toàn công tơ điện và cầu dao trong nhà ở của hộ gia đình.

    Mỗi hộ gia đình thực hiện tốt các điều kiện an toàn PCCC như: bố trí mặt bằng, hệ thống điện, bếp đun nấu, nơi thờ cúng bảo đảm an toàn về PCCC; sắp xếp vật dụng, thiết bị, chất cháy gọn gàng, không cản trở lối và đường thoát nạn, không để gần nguồn lửa, nguồn nhiệt, ổ cắm điện, aptomat, cầu dao, thiết bị tiêu thụ điện có sinh nhiệt. 

    Mỗi hộ gia đình chuẩn bị sẵn các phương án thoát nạn (qua cửa chính, cửa phụ, qua ban công, qua nhà hàng xóm liền kề, lối lên mái, sử dụng thang dây…) phòng khi có sự cố cháy xảy ra và phổ biến đến tất cả các thành viên trong gia đình.

    Thành viên trong các hộ gia đình chủ động học tập, nghiên cứu kiến thức, kỹ năng PCCC và CNCH; thực hiện nghiêm túc nội quy, quy định, quy chế hoạt động của tổ liên gia, biết cách sử dụng phương tiện chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ, biết cách thoát nạn khi có sự cháy, nổ xảy ra.

    Chủ hộ gia đình chịu trách nhiệm kiểm tra việc thực hiện các điều kiện an toàn PCCC và thoát nạn đối với hộ gia đình mình. Tổ trưởng tổ liên gia định kỳ kiểm tra việc thực hiện các điều kiện PCCC tại các hộ gia đình tổ liên gia và định kỳ tổ chức họp tổ liên gia để phổ biến kiến thức PCCC, CNCH và nắm tình hình thực hiện công tác PCCC của các hộ gia đình. Tổ chức họp đột xuất rút kinh nghiệm khi có sự cố cháy, nổ xảy ra tại tổ liên gia.

    Nếu xảy ra cháy, nổ, sự cố, tai nạn tại bất kỳ hộ gia đình nào trong tổ liên gia, sẽ xử lý theo các bước sau: 

    - Người phát hiện cháy, nổ, tai nạn, sự cố ấn chuông báo động cho các hộ gia đình biết; báo cháy cho lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH qua số máy 114 hoặc App báo cháy 114, Ủy ban nhân dân hoặc Công an cấp xã.

    - Thành viên của các hộ gia đình trong tổ liên gia sử dụng phương tiện chữa cháy, dụng cụ phá dỡ của gia đình mình để tham gia chữa cháy, cứu người bị nạn.

    - Tổ trưởng tổ liên gia chỉ huy chữa cháy, cứu người bị nạn, thông báo cho lực Công an cấp xã, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH, báo cáo tình hình vụ việc và bàn giao lại quyền chỉ huy khi lực lượng dân phòng, Công an cấp xã, hoặc Cảnh sát PCCC và CNCH có mặt. 

    Mô hình “Tổ liên gia an toàn PCCC” là một trong những giải pháp góp phần tạo sự chuyển biến về nhận thức của người dân trong việc thực hiện các quy định về an toàn phòng, chống cháy, nổ; nâng cao vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và người dân trong công tác PCCC./.